Podstawowe informacje

torbiel zębopochodna spowodowana infekcją miazgi zęba
torbiel zębopochodna spowodowana infekcją miazgi zęba
CZYM JEST TORBIEL ZĘBOPOCHODNA?

Torbiel zębopochodna to zmiana patologiczna występująca najczęściej w tkance kostnej szczęki lub żuchwy, może też występować w tkankach miękkich lub w obrębie zatok szczękowych. Powstaje zazwyczaj w wyniku przewlekłego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych zęba, do którego może dochodzić w przebiegu próchnicy zębów. Część torbieli ma charakter rozwojowy i należy do nich np. torbiel zawiązkowa lub rogowaciejąca. Torbiel rozwija się powoli i początkowo bezobjawowo niszcząc otaczające ją tkanki.

RODZAJE TORBIELI:

Wśród najczęściej występujących torbieli okolic jamy ustnej możemy wyróżnić:

  • torbiel korzeniową – to najczęściej występujący typ torbieli, zlokalizowany wokół wierzchołka korzenia zębowego, przyczyną może być chorobowo zmieniona miazga zęba
  • torbiel zawiązkową – związana jest ze zmianą powstałą wokół rozwijającego się w kości zęba lub zęba zatrzymanego
  • torbiel rogowaciejącą – występuje w obrębie kości żuchwy lub szczęki, może osiągać znaczne rozmiary
  • zapalną torbiel przyzębia – jej przyczyną jest proces zapalny toczący się w obrębie kieszonki przyzębnej w okolicy górnej części korzenia zęba
  • torbiel dziąsłową – pojawia się w tkankach miękkich jamy ustnej w okolicach wyrostków zębodołowych, występuje u pacjentów w każdym wieku, najczęściej diagnozowana u niemowląt, ujawnia się jako mały, biało-żółty guzek, który z czasem samoistnie zanika
  • torbiel z wynaczynienia śluzu – tzw. mucocele – powstaje najczęściej w miejscu urazu błony śluzowej jamy ustnej – uszkodzenia drobnego gruczołu śluzowego i gromadzenia się śluzu w obrębie tkanek miękkich np. wargi lub policzka
  • torbiel zastoinową – rozwija się na skutek niedrożności przewodu wyprowadzającego gruczołu ślinowego i gromadzenia się treści ślinowej w obrębie torbieli w tkankach miękkich
Objawy
OBJAWY:

Początkowo torbiele najczęściej nie dają objawów i są wykrywane przypadkowo w trakcie diagnostyki radiologicznej np. na zdjęciu pantomograficznym. W przypadku większych torbieli, mogą one ujawniać się poprzez rozdęcie, uwypuklenie kości lub dziąsła w okolicy zmiany. Kiedy dojdzie do stanu zapalnego, torbiel może okazywać silne dolegliwości bólowe.

Objawem torbieli korzeniowej związanej z wierzchołkiem zęba z zakażoną miazgą może być pojawienie się przetoki ropnej na dziąśle w okolicy korzenia, z której okresowo może wypływać treść ropna, lub może ona przybierać formę różowo-czerwonego guzka. W przypadku zmiany dużych rozmiarów mogą wystąpić:

  • asymetria twarzy
  • przemieszczenie zębów
  • rozchwianie zębów
  • złamania patologiczne

Przebieg leczenia

Przebieg leczenia

USUWANIE TORBIELI

W zależności od przyczyny i umiejscowienia torbieli stosuje się różnego typu rozwiązania:

  • W przypadku torbieli korzeniowej najczęściej wykonuje się leczenie endodontyczne (kanałowe) zębów przyczynowych oraz związanych z torbielą, wraz z chirurgicznym wyłuszczeniem torbieli i resekcją wierzchołków korzeni zębów.
    Leczenie endodontyczne, usuwanie torbieli korzeniowej poprzez leczenie kanałowe oraz wyłuszczenie zakażonej tkanki
usuwanie torbieli korzeniowej poprzez leczenie kanałowe oraz wyłuszczenie zakażonej tkanki

Zabieg resekcji wierzchołka korzenia  polega na chirurgicznym nacięciu dziąsła, wykonaniu otworu w kości oraz usunięciu zapalnie zmienionej tkanki wraz z wierzchołkiem korzenia. Więcej przeczytaj tutaj…Usuwanie torbieli korzeniowej poprzez resekcję wierzchołka korzenia

Usuwanie torbieli korzeniowej poprzez resekcję wierzchołka korzenia
  • Czasami wymagana jest ekstrakcja zęba przyczynowego, gdy wielkość lub lokalizacja torbieli uniemożliwia wykonanie oszczędzającego zabiegu resekcji wierzchołka korzenia zęba

ekstrakcja zęba oraz wyłuszczenie torbieli KORZENIOWEJ

ekstrakcja zęba oraz wyłuszczenie torbieli KORZENIOWEJ
  • Leczenie torbieli zawiązkowych polega najczęściej na usunięciu zatrzymanego zęba przyczynowego oraz wyłuszczeniu torbieli
  • W przypadku torbieli tkanek miękkich np. torbieli z wynaczynienia śluzu lub torbieli zastoinowej leczenie polega na wycięciu torbieli.
Każdorazowo po wyłuszczeniu zmiany o charakterze guza torbielowatego wykonuje się badanie histopatologiczne, w celu określenia charakteru torbieli i ostatecznej diagnozy. W przypadku większych torbieli czasami wykonuje się zabieg pobrania wycinka z jej ściany w celu wykonania badania histopatologicznego, gdyż tylko drogą oceny histopatologicznej możliwe jest postawienie diagnozy. Ponadto torbiele większych rozmiarów, których usunięcie wiązałoby się z ryzykiem osłabienia kości i złamania patologicznego, poddaje się leczeniu dwuetapowemu – w pierwszej kolejności poprzez odbarczenie torbieli, a dopiero po pewnym czasie i zmniejszeniu się zmiany wyłuszcza się ją w całości.
W niektórych przypadkach, po wyłuszczeniu torbieli kości szczęki lub żuchwy stosuje się rekonstrukcje ubytku kości za pomocą materiałów kościozastępczych.

Zalecenia

Zalecenia

Po zabiegu zaleca się:

  • wzmożoną higienę jamy ustnej – dokładne mycie zębów po każdym posiłku (w okolicy operowanej używając do tego celu bardzo miękkiej szczoteczki), płukanie jamy ustnej płynem antyseptycznym 2-3 razy dziennie przez 14 dni
  • dietę miękka przez około 7-14 dni
  • stosowanie zimnych okładów okolicy operowanej w dniu zabiegu
  • usuniecie szwów po 7-14 dniach od zabiegu