Podstawowe informacje
torbiel zębopochodna spowodowana infekcją miazgi zęba
CZYM JEST TORBIEL ZĘBOPOCHODNA?
Torbiel zębopochodna to zmiana patologiczna występująca najczęściej w tkance kostnej szczęki lub żuchwy, może też występować w tkankach miękkich lub w obrębie zatok szczękowych. Powstaje zazwyczaj w wyniku przewlekłego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych zęba, do którego może dochodzić w przebiegu próchnicy zębów. Część torbieli ma charakter rozwojowy i należy do nich np. torbiel zawiązkowa lub rogowaciejąca. Torbiel rozwija się powoli i początkowo bezobjawowo niszcząc otaczające ją tkanki.
RODZAJE TORBIELI:
Wśród najczęściej występujących torbieli okolic jamy ustnej możemy wyróżnić:
- torbiel korzeniową – to najczęściej występujący typ torbieli, zlokalizowany wokół wierzchołka korzenia zębowego, przyczyną może być chorobowo zmieniona miazga zęba
- torbiel zawiązkową – związana jest ze zmianą powstałą wokół rozwijającego się w kości zęba lub zęba zatrzymanego
- torbiel rogowaciejącą – występuje w obrębie kości żuchwy lub szczęki, może osiągać znaczne rozmiary
- zapalną torbiel przyzębia – jej przyczyną jest proces zapalny toczący się w obrębie kieszonki przyzębnej w okolicy górnej części korzenia zęba
- torbiel dziąsłową – pojawia się w tkankach miękkich jamy ustnej w okolicach wyrostków zębodołowych, występuje u pacjentów w każdym wieku, najczęściej diagnozowana u niemowląt, ujawnia się jako mały, biało-żółty guzek, który z czasem samoistnie zanika
- torbiel z wynaczynienia śluzu – tzw. mucocele – powstaje najczęściej w miejscu urazu błony śluzowej jamy ustnej – uszkodzenia drobnego gruczołu śluzowego i gromadzenia się śluzu w obrębie tkanek miękkich np. wargi lub policzka
- torbiel zastoinową – rozwija się na skutek niedrożności przewodu wyprowadzającego gruczołu ślinowego i gromadzenia się treści ślinowej w obrębie torbieli w tkankach miękkich
Objawy
OBJAWY:
Początkowo torbiele najczęściej nie dają objawów i są wykrywane przypadkowo w trakcie diagnostyki radiologicznej np. na zdjęciu pantomograficznym. W przypadku większych torbieli, mogą one ujawniać się poprzez rozdęcie, uwypuklenie kości lub dziąsła w okolicy zmiany. Kiedy dojdzie do stanu zapalnego, torbiel może okazywać silne dolegliwości bólowe.
Objawem torbieli korzeniowej związanej z wierzchołkiem zęba z zakażoną miazgą może być pojawienie się przetoki ropnej na dziąśle w okolicy korzenia, z której okresowo może wypływać treść ropna, lub może ona przybierać formę różowo-czerwonego guzka. W przypadku zmiany dużych rozmiarów mogą wystąpić:
- asymetria twarzy
- przemieszczenie zębów
- rozchwianie zębów
- złamania patologiczne
Przebieg leczenia
Przebieg leczenia
USUWANIE TORBIELI
W zależności od przyczyny i umiejscowienia torbieli stosuje się różnego typu rozwiązania:
- W przypadku torbieli korzeniowej najczęściej wykonuje się leczenie endodontyczne (kanałowe) zębów przyczynowych oraz związanych z torbielą, wraz z chirurgicznym wyłuszczeniem torbieli i resekcją wierzchołków korzeni zębów.
usuwanie torbieli korzeniowej poprzez leczenie kanałowe oraz wyłuszczenie zakażonej tkanki
Zabieg resekcji wierzchołka korzenia polega na chirurgicznym nacięciu dziąsła, wykonaniu otworu w kości oraz usunięciu zapalnie zmienionej tkanki wraz z wierzchołkiem korzenia. Więcej przeczytaj tutaj…
Usuwanie torbieli korzeniowej poprzez resekcję wierzchołka korzenia
- Czasami wymagana jest ekstrakcja zęba przyczynowego, gdy wielkość lub lokalizacja torbieli uniemożliwia wykonanie oszczędzającego zabiegu resekcji wierzchołka korzenia zęba
ekstrakcja zęba oraz wyłuszczenie torbieli KORZENIOWEJ
- Leczenie torbieli zawiązkowych polega najczęściej na usunięciu zatrzymanego zęba przyczynowego oraz wyłuszczeniu torbieli
- W przypadku torbieli tkanek miękkich np. torbieli z wynaczynienia śluzu lub torbieli zastoinowej leczenie polega na wycięciu torbieli.
Każdorazowo po wyłuszczeniu zmiany o charakterze guza torbielowatego wykonuje się badanie histopatologiczne, w celu określenia charakteru torbieli i ostatecznej diagnozy. W przypadku większych torbieli czasami wykonuje się zabieg pobrania wycinka z jej ściany w celu wykonania badania histopatologicznego, gdyż tylko drogą oceny histopatologicznej możliwe jest postawienie diagnozy. Ponadto torbiele większych rozmiarów, których usunięcie wiązałoby się z ryzykiem osłabienia kości i złamania patologicznego, poddaje się leczeniu dwuetapowemu – w pierwszej kolejności poprzez odbarczenie torbieli, a dopiero po pewnym czasie i zmniejszeniu się zmiany wyłuszcza się ją w całości.
W niektórych przypadkach, po wyłuszczeniu torbieli kości szczęki lub żuchwy stosuje się
rekonstrukcje ubytku kości za pomocą materiałów kościozastępczych.
